ริดสีดวงทวารหนัก โรคใกล้ตัว ที่รักษาเองได้
ปัญหาที่แก้ไม่ตกของใครหลายคนก็คือ โรคริดสีดวงทวารหนักที่เกิดจากการท้องผูกเรื้อรัง ซึ่งจะไปปรึกษาใครก็เขินจนไม่อยากจะเล่า จะไปหาหมอก็ต้องเผยส่วนสงวนจนอายแทบแทรกแผ่นดินหนี ถึงแม้โรคนี้จะไม่ได้อันตรายถึงชีวิต แต่ก็ทำให้ชีวิตติดขัดและยุ่งยากพอสมควรเลยทีเดียว เพราะหลายครั้งที่เป็นริดสีดวงทวารหนัก มักจะมีอาการข้างเคียงอื่นๆ มารุมเร้าเพิ่มอีกด้วย
ภาวะแทรกซ้อนของโรคริดสีดวง
ลำพังแค่เป็นโรคริดสีดวงทวารหนักก็แสนจะทรมานแล้ว การเกิดอาการแทรกซ้อนจะทำให้คนที่เป็นริดสีดวงทวารหนักมีอาการเจ็บปวดมากกว่าเดิม ดังนั้นแนะนำว่าถ้าหากเริ่มมีอาการแทรกซ้อน หรือมีผลกระทบจากริดสีดวงทวารหนักค่อนข้างรุนแรงควรไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุด
โรคโลหิตจาง เมื่อร่างกายเกิดการสูญเสียเลือดเรื้อรังจากโรคริดสีดวงทวารหนัก ก็ทำให้เกิดโรคโลหิตจางได้ เพราะเวลาเป็นริดสีดวงทวารหนัก เลือดมักจะไหลออกมา ซึ่งทำให้จำนวนเม็ดเลือดแดงไม่เพียงพอที่จะนำออกซิเจนไปเลี้ยงยังเซลล์ต่างๆ ของร่างกาย
ริดสีดวงทวารหนักที่บีบรัด หากเลือดไปเลี้ยงติ่งริดสีดวงค่อนข้างเยอะ อาการ "บีบรัด" ก็อาจจะมีมากขึ้น ทำให้เกิดความเจ็บปวดอย่างมาก
ลิ่มเลือดอุดตัน ในบางครั้งอาจจะเกิดลิ่มเลือดที่ก่อตัวจากริดสีดวงทวารหนัก ซึ่งทำให้เกิดอาการอักเสบ บวมบริเวณทวาร สร้างความเจ็บปวดเป็นอย่างมาก
ไปพบแพทย์จะโดนตรวจอะไรบ้าง?
โดยทั่วไปอาการของโรคริดสีดวงทวารหนักที่เจออยู่บ่อยๆ ก็คือ อาการคัน ปวดทวารหนักหรือมีก้อนเนื้อและมีเลือดออก ซึ่งหากไปพบแพทย์ก็มักจะมีการวินิจฉัยโดยการซักประวัติและตรวจร่างกาย ประวัติคนไข้จะมีข้อมูลบ่งชี้ของการเกิดริดสีดวง ได้แก่อาการท้องผูก การเข้าห้องน้ำนาน น้ำหนักตัวเยอะ ตั้งครรภ์ นอกจากนี้อาจมีคำถามอื่น ๆ เพื่อหาสาเหตุของเลือดออกทางทวารหนักเช่น เนื้องอก โรคลำไส้อักเสบ และเลือดออกในทางเดินอาหาร เป็นต้น
การรักษาและดูแลตัวเองที่บ้าน
กินอาหารที่มีกากใยสูง กินผักผลไม้และเมล็ดธัญพืชให้มากขึ้น เพราะจะทำให้อุจจาระนิ่มลง และถ่ายได้เยอะขึ้นซึ่งสิ่งเหล่านี้จะป้องกันการบีบรัดที่อาจทำให้โรคริดสีดวงทวารหนักมีอาการแย่ลง แต่แนะนำว่าให้เพิ่มกากใยอาหารอย่างช้าๆ เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาเกี่ยวกับการเกิดแก๊สในกระเพาะ
ดื่มน้ำ แนะนำให้ดื่มน้ำ 6 – 8 แก้ว ในแต่ละวันเพื่อช่วยให้อุจจาระนิ่มและถ่ายคล่องขึ้น
พิจารณาอาหารเสริมไฟเบอร์ คนที่ท้องผูกมักจะไม่ได้รับไฟเบอร์ในปริมาณที่พอเพียงในแต่ละวัน ซึ่งคือ 20 ถึง 30 กรัมต่อวัน ดังนั้นลองหาซื้ออาหารเสริมไฟเบอร์ประเภทที่ชงละลายทานกับน้ำ หรือจะลองทานเม็ดแมงลัก ผักผลไม้ที่มีเส้นใยแทนก็ช่วยได้เช่นกัน
ดื่มน้ำตามหลังทานอาหารเสริมไฟเบอร์ สำคัญมากสำหรับคนที่ทานอาหารเสริมที่มีไฟเบอร์ ควรจะดื่มน้ำตามเยอะๆ และทานน้ำให้ได้อย่างน้อย 8 แก้วทุกวัน มิฉะนั้นไฟเบอร์อาจทำให้ท้องผูกหรือมีอาการแย่ลงได้
อย่าใส่เสื้อผ้าที่รัดมากเกินไป การใส่เข็มขัดที่รัดแน่น โดยเฉพาะเมื่อเบ่งอุจจาระจะสร้างแรงกดดันให้หลอดเลือดดำบริเวณทวารหนักส่วนล่างมากขึ้น
ออกกำลังกาย ช่วยป้องกันอาการท้องผูกและลดแรงกดของหลอดเลือดดำซึ่งอาจเกิดขึ้นกับการยืนหรือนั่งเป็นเวลานาน การออกกำลังกายยังช่วยลดน้ำหนักส่วนเกินที่อาจเป็นสาเหตุของโรคริดสีดวงทวารได้
หลีกเลี่ยงการนั่งเป็นเวลานาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการนั่งในห้องน้ำเป็นเวลานาน เพราะสามารถเพิ่มแรงกดให้กับเส้นเลือดในทวารหนักได้เช่นกัน
